Cũng như rất nhiều mẹ, mình đã từng có lần lo lắng, đau đầu về vấn đề con bị táo bón cũng như loay hoay đi tìm cách trị táo bón cho trẻ.
Vào tháng trước, Sài Gòn trời mưa nhiều, mát mẻ hơn nên cả hai mẹ con cũng lười uống nước hơn. Hậu quả là vài hôm sau đó, y như rằng mẹ gặp phải táo nhẹ và nhủ thầm không biết con bé có giống mẹ không. Thế là hôm sau con bé gặp tình trạng táo thật. Một ngày đi ị 3 lần, output mỗi lần rất ít và có hình dáng như phân dê, cứng ngắc. Mỗi lần ngồi bô, rặn đỏ mặt nhìn vừa thương vừa buồn cười.
Đây cũng chẳng phải là lần đầu con bị táo nên mẹ cũng có phần bình tĩnh hơn. Chứ trước đây là cũng lo lắng lắm. Nhớ lại những kinh nghiệm chăm con bị táo trước đó rồi cứ thế mà thực hiện. 2-3 ngày sau là tình trạng táo bón chấm dứt. Output lại mượt mà.
Thực ra, táo bón ở trẻ nhỏ có rất nhiều nguyên nhân. Đó có thể là do chế độ dinh dưỡng không hợp lý, bữa ăn quá nhiều tinh bột và đạm, ít chất xơ. Do bé ăn dặm quá sớm hoặc ăn quá nhiều đồ bổ dưỡng dẫn đến “quá tải” cho hệ tiêu hóa. Do bé dị ứng một loại thực phẩm nào đó (ví dụ như sữa công thức), do bé uống ít nước hay do tâm lý sợ đi ị vì đau hậu môn, không quen môi trường (thường gặp ở các bé mới đi học mầm non)… Ví dụ như con gái mình có đợt bị táo do uống ít nước, có đợt do ăn ít rau hay có đợt bị sốt xuất huyết rồi rối loạn tiêu hóa…
Tùy từng nguyên nhân mà mẹ sẽ có cách xử lý khác nhau để loại bỏ tình trạng táo bón đáng ghét. Và đây là những cách mà mình đã áp dụng để chấm dứt tình trạng táo bón cho bé.
1.Xây dựng lại thực đơn cho bé
Chế độ ăn là một trong những nguyên nhân hàng đầu và chủ yếu dẫn đến tình trạng táo bón ở trẻ. Chính vì vậy, để trị táo bón cho trẻ, trước tiên mẹ hãy xem lại và thay đổi chế độ ăn của bé sao cho phù hợp. Bản thân mình thường sẽ chú ý một vài vấn đề trong ăn uống của con như:
– Đảm bảo lượng chất xơ cần thiết trong mỗi bữa ăn của bé.
Mình nhận thấy rất nhiều mẹ đang cho bé ăn lượng tinh bột và đạm nhiều hơn lượng chất xơ. Thậm chí có những bữa ăn của trẻ 100% là tinh bột và chất đạm. Bên cạnh đó, rau và trái cây lại là món ăn không mấy khoái khẩu của trẻ con. Đó cũng là nguyên nhân khiến cho nhiều bé bị táo bón. Vì vậy, mình sẽ chú ý hơn và khuyến khích bé ăn nhiều rau hoặc trái cây. Các loại rau được chế biến với nhiều cách (hấp, luộc, nấu canh, làm bánh…), bày trí bắt mắt hơn để bé hứng thú hơn với việc ăn rau.
– Đa dạng các loại chất đạm trong món ăn. Ngoài đạm từ động vật ra, mình sẽ đan xen lựa chọn đạm từ thực vật có trong ngũ cốc (các loại đậu, quiona), các loại hạt (hạt điều, hạnh nhân…), nấm, đậu phụ…. Điều này sẽ phần nào giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa của bé.
– Đa dạng các loại tinh bột. Một vài bữa ăn trong tuần, mình sẽ thay thế lượng tinh bột từ gạo bằng tinh bột từ các loại củ như khoai lang, các loại ngũ cốc nguyên hạt như ngô, yến mạch, diêm mạch… Những loại thực phẩm này không chỉ giúp bổ sung tinh bột mà còn cung cấp chất xơ và nhiều vitamin, khoáng chất khác, hạn chế hơn tình trạng táo bón cho bé, hỗ trợ trị táo bón cho trẻ tốt hơn.
– Trong thời gian bé gặp táo bón, mình cũng chú ý bổ sung một số thực phẩm có lợi cho tiêu hóa và phòng chống táo bón. Ví dụ như khoai lang, chuối tiêu, thanh long,… Nhiều mẹ còn lựa chọn mận tây khô để phòng ngừa và trị táo bón cho trẻ. Bản thân mình chưa sử dụng mận tây khô để trị táo bón cho bé, xong đây là loại thực phẩm được nhiều mẹ ca ngợi là siêu nhân đẩy lùi táo bón. Trong mận tây khô có chứa nhiều chất xơ cùng hàm lượng sorbitol cao (trong 1gr mận khô có tới 14,7g sorbitol). Đây là một chất kích thích đại tràng nhẹ, có tác dụng nhuận tràng, làm mềm phần, từ đó giúp giảm tình trạng táo bón.
Đọc thêm:
Mình thường nấu gì vào bữa sáng cho bé? 10 nhóm thực phẩm lý tưởng cho bữa sáng
10 siêu thực phẩm trong thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng
Ngoài ra, mình cũng sẽ bổ sung thêm một số loại men vi sinh cho bé trong thời gian bị táo bón hay là trong thời gian bé bị ốm. Bởi những lúc như vậy, hệ tiêu hóa của bé sẽ dễ bị ảnh hưởng, bị rối loạn. Việc bổ sung men vi sinh sẽ giúp hỗ trợ và ổn định hệ tiêu hóa. Từ đó giúp hạn chế tình trạng táo bón và cả tiêu chảy…
Mẹ nên ưu tiên bổ sung những thực phẩm trị táo bón cho trẻ vào chế độ ăn
2. Tập cho bé thói quen uống nhiều nước mỗi ngày
Các bé nhỏ thường ham chơi mà quên đi việc uống nước. Hay có những bé lười uống nước. Vì vậy, việc tập cho bé thói quen uống nước mỗi ngày sẽ rất cần thiết. Đó cũng là cách chữa táo bón cho trẻ rất tốt cũng như phòng ngừa tình trạng này hiệu quả. Nhưng làm thế nào để tập thói quen uống nước cho bé?
Thông thường, mình sẽ tập cho bé uống một chút nước ấm trước khi ăn sáng. Việc này cần thực hiện nhiều lần, ba mẹ sẽ uống để làm mẫu cho bé và nhắc nhở bé uống cùng. Một vài ngày như vậy, bé sẽ dần quen với việc uống nước trước khi ăn sáng. Tiếp đó, mình thường chuẩn bị khoảng 2,3 bình nước cho bé. Đặt bình nước ở những nơi bé thường chơi, dễ nhìn thấy để bé không bị quên và có thể chủ động lấy nước uống. Lựa chọn một chiếc bình uống nước cho bé bắt mắt, ngộ nghĩnh cũng là cách để bé hào hứng hơn với việc uống nước. Ngoài nước lọc, mình cũng bổ sung thêm sữa tươi, nước trái cây (nước cam, nước chanh…) cho bé mỗi ngày, vừa bổ sung nước, vừa cung cấp thêm vitamin cho cơ thể.
3. Trị táo bón cho trẻ bằng cách tích cực cho bé vận động mỗi ngày
Vận động thường xuyên cũng là một trong những cách để phòng ngừa và trị táo bón cho trẻ. Việc cơ thể bé được vận động mỗi ngày sẽ kích thích nhu động ruột co bóp mạnh mẽ hơn. Từ đó thúc đẩy thức ăn di chuyển xuống đại tràng hiệu quả và quá trình đào thải phân cũng diễn ra thuận tiện, dễ dàng, nhanh chóng hơn.
Vậy nên ở mỗi giai đoạn phát triển của bé, mẹ nên lựa chọn những hoạt động phù hợp và khuyến khích để bé được vận động nhiều hơn. Với các bé nhỏ có thể là tập trườn, bò hay thực hiện các động tác đạp xe. Với các bé lớn thì có vô vàn hoạt động như tập đi, chạy, nhảy, dạo bộ…
Ngoài ra, mẹ có thể kết hợp massage quanh rốn bé theo chiều kim đồng hồ sau khi ăn 30,45 phút. Đó cũng là cách giúp cho tình trạng táo bón của bé được cải thiện và mau chóng chấm dứt hơn.
4. Tập cho bé thói quen đi vệ sinh phù hợp
Thực ra, mình nhận thấy việc tập cho bé thói quen đi vệ sinh phù hợp không chỉ góp phần phòng ngừa và trị táo bón cho trẻ mà bên cạnh đó còn có rất nhiều lợi ích như tập được tính tự lập cho bé, thuận tiện khi sau này đi nhà trẻ,… Tùy từng bé để mẹ lựa chọn thời điểm cho con ngồi bô hoặc toilet. Ví dụ như bé nhà mình, từ lúc 18 tháng đã bắt đầu tập ngồi bô. Một số lưu ý khi tập cho bé đi vệ sinh đó là:
– Nói chuyện và giải thích cho bé hiểu về vấn đề đi vệ sinh. Mẹ có thể cho bé xem sách, hình ảnh có liên quan để bé nhận biết được hoạt động cần làm.
– Quan sát và theo dõi thời gian bé thường hay đi vệ sinh trong ngày, từ đó ở những ngày tiếp theo, cứ vào thời gian đó, mẹ tập cho bé thói quen ngồi bô hay toilet 5-10 phút, 1-2 lần mỗi ngày (mặc dù bé có thể không đi vệ sinh).
– Trong thời gian bé bị táo bón thì mẹ có thể ngừng việc tập thói quen này lại.
– Lựa chọn loại bô phù hợp giúp cho việc đi vệ sinh của bé thoải mái hơn. Nếu mẹ cho bé ngồi toilet, mẹ nên mua thêm cho bé một chiếc bô lắp vào phía trên toilet. Như vậy, bé sẽ dễ dàng và thoải mái hơn khi đi vệ sinh. Đồng thời, đây cũng là cách giúp hình thành thói quen tự đi vệ sinh sớm cho bé. Mẹ cũng không quá vất vả mỗi lần bé đi vệ sinh nữa. Ví dụ với những bé từ 8 tháng tuổi trở lên (tương đương cân nặng từ 8,5kg trở lên), mẹ có thể sử dụng bô vệ sinh đa năng Boom Potty cho bé. Rất tiện lợi và sạch sẽ.
Trị táo bón cho trẻ bằng cách tập thói quen đi vệ sinh phù hợp
5. Giúp bé giảm đau hậu môn
Trong trường hợp bé bị táo bón nhiều lần dẫn đến tình trạng đau hậu môn và ngại đi vệ sinh, mẹ nên tìm cách để giảm đau hậu môn cho bé. Mẹ có thể cho bé ngồi trong thau nước ấm sẽ giúp làm giãn cơ hậu môn. Bên cạnh đó, mẹ nên nhẹ nhàng nói chuyện để làm giảm tâm lý sợ đi vệ sinh cho bé. Mẹ cũng không nên thúc giục, ép buộc hay mắng bé khi bé khóc lóc không chịu đi vệ sinh. Bởi việc đó sẽ khiến cho bé càng thêm ghét thậm chí sợ đi vệ sinh hơn.
Rõ ràng việc trị táo bón cho trẻ cũng không quá phức tạp. Tuy nhiên, nếu không được quan tâm và có hướng xử lý phù hợp thì tình trạng táo bón của bé có thể nghiêm trọng hơn. Ngoài một vài kinh nghiệm mà mình chia sẻ trên đây, mình chắc chắn rằng nhiều mẹ còn có nhiều cách xử lý táo bón cho bé hữu ích hơn. Vì vậy, hãy comment chia sẻ với các mẹ để táo bón ở trẻ không còn là “nỗi ám ảnh” như nhiều mẹ vẫn nghĩ nhé.
